Airbnb: de ongewenste effecten

Het oorspronkelijke idee achter de website van Airbnb was een sympathieke, namelijk om toeristen te laten ervaren hoe het is om in een ander land midden in de stad tussen de inwoners te verblijven. Om dat te bewerkstelligen kan de bewoner, die er dan zelf niet is of ruimte over heeft, zijn woning, die anders ongebruikt zou zijn, ter beschikking stellen, zo was de gedachte. Inmiddels is dat uitgangspunt al lang verlaten en is verhuur via Airbnb verworden tot een lucratieve business voor zowel de eigenaren van Airbnb zelf als voor de verhuurders van woningen. Veel grote steden in de wereld worstelen ermee. Ook de gemeente Amsterdam maakt zich zorgen over de enorme omvang die deze vorm van deeleconomie heeft aangenomen en de negatieve effecten ervan op de woningmarkt. In een poging tot beteugeling heeft de gemeente als eerste gemeente in de wereld in juni 2013 beleidsregels opgesteld.

Beleidsregels toeristische verhuur

Volgens deze beleidsregels is het toegestaan je eigen woning voor maximaal 60 dagen per jaar aan maximaal vier personen per overnachting te verhuren. Die regels worden echter op grote schaal met voeten getreden. Zo zijn er woningeigenaren die, vanwege de hoge opbrengsten van verhuur via Airbnb, zelf elders zijn gaan wonen en hun woning permanent (onder)verhuren via Airbnb en van de vele vergelijkbare websites. Verder zijn er natuurlijk de huisjesmelkers. Zij kopen panden op puur met het doel via Airbnb te verhuren: de illegale hotels. Om als hotel te fungeren is een vergunning vereist en dient er aan een aantal strenge vereisten met betrekking tot onder meer brandveiligheid te worden voldaan. De gemeente treedt er hard tegenop, maar het lijkt wel dweilen met de kraan open. Commerciële doe-het-zelf woningexploitatie via het internet leidt tot een explosieve toestroom van toeristen en heeft allerlei andere negatieve gevolgen.

Gevolgen Airbnb

Naast overlast en onveilige situaties leidt verhuur via Airbnb tot stijging van de huizenprijzen. En dat in een stad waar de huizenprijzen al substantieel hoger liggen dan het landelijk gemiddelde. ING heeft een rapport uitgebracht, waaruit blijkt dat dit vooral nadelig is voor starters op de woningmarkt, voor degenen die hun woning verkopen om in Amsterdam door te stromen naar een grotere woning, en voor degenen die overlast ondervinden van verhuur via Airbnb.

Toekomstige plannen

De discussie over Airbnb gaat door. Er wordt gekeken of de regels moeten worden aangescherpt om het prijsopdrijvend effect tegen te gaan, bijvoorbeeld door het aantal dagen dat verhuur via Airbnb is toegestaan te verlagen. In Berlijn is Airbnb al aan banden gelegd. Daar moet sinds kort een vergunning voor verhuur van de gehele woning aangevraagd. Daarop staat een boete van € 100.000,-. Zonder vergunning mag nog slechts één kamer in een woning worden verhuurd, mits de woningeigenaar er zelf ook woont.

De gemeente Amsterdam is met Airbnb in gesprek getreden over een gezamenlijke aanpak om permanente verhuur via Airbnb tegen te gaan. Het lijkt erop dat Airbnb is begonnen met het weren van woningen die te vaak worden verhuurd, althans een illegaal hotel lijken te zijn. Verder heeft de gemeente Amsterdam budget vrijgemaakt voor handhaving van verhuurders die de regels aan hun laars lappen. Op dit moment is het nog niet mogelijk via de website van Airbnb precies te zien waar de aangeboden woning zich bevindt: er wordt geen adres genoemd, alleen de buurt. De gemeente moet dus afgaan op meldingen van buurtbewoners. Wellicht dat hier in de toekomst verandering in komt. We houden u op de hoogte!

Lees ook: Airbnb huurwoning mag niet, 17 maart 2017